(10-16 Nisan haftası)
PAZARTESİ
* Arjantin ile Çin ortasında giderek yakınlaşan bağlantılardan rahatsız olan ABD idaresi, Arjantin üzerinde baskı kurma hedefli planlarını açıklayınca, Arjantin hükümeti bunu Latin Amerika’da ABD merkezli yeni bir soğuk savaş başlangıcı olarak tanımlayıp kınadı.
* Meksika’nın Morelia kentinde bir küme kukuletalı kişi, park halindeki altı aracı ateşe verip kaçtı.
* Perulu yerli halklarından Asháninka’ların başkanı Santiago Camilo Contoricón Antúnez, Río Tampo kentindeki konutunda uğradığı silahlı akın sonucu hayatını kaybetti.
Asháninka önderi Santiago Camilo Contoricón Antúnez öldürüldü. * Peru’nun Huánuco kentinde bir otobüsün kaza yapması sonucu 10 kişi öldü, 25 kişi de yaralandı.
* Haiti’nin başşehri Port au Prince’de organize kabahat örgütleriyle güvenlik güçleri ortasında çıkan çatışmada üç polis öldü.
* Venezuela Ticaret Odası Lideri Roman Frolenko, Rusya’ya yapılan kahve ihracatını geçen yıla nazaran daha da artıracaklarını açıkladı.
SALI
* Kolombiya Devlet Lider Yardımcısı Francia Márquez için “Afro soyundan gelen bir maymundur o” dediği ve komünistleri de öldürmek gerektiğini söylediği için Luz Fabiola Rubiano’ya, mahkeme tarafından “ifade özgürlüğünün sonlarını aşması nedeniyle” kamu hizmetlerinden üç ay yoksun edilmesi kararı verdi.
* Brezilya, bugün başlayan ve Cuma gününe dek devam edecek olan ve Latin Amerika’nın güvenlik sanayisindeki en büyük iş fuarı olarak kabul edilen 23. Milletlerarası Güvenlik ve Savunma Fuarı’na konut sahipliği yapıyor.
23. Milletlerarası Güvenlik ve Savunma Fuarı/ Brezilya * Peru’nun başşehri Lima’ya bağlı Santiago de Surco Belediye Meclisi, sokakta otomobil ön camlarını silme işinin yasaklanması ve buna müsaade veren sürücülere para cezası verilmesi kararını onayladı.
* Küba Merkez Bankası, 2020’den beri yasak olan, bankalarda nakit ABD Doları mevduatının yine özgür bırakıldığını açıkladı.
* Ekvador Cumhuriyeti’nin Esmeraldas kentinde bulunan bir balıkçı limanında altı balıkçı öldürüldü. Yetkililer bunun bir narkokriminal infaz işi olduğunu söylüyor.
* Şili Parlamentosu, ülkede haftalık çalışma saatinin toplam 40 saate düşürülmesini onayladı.
* Saint Kitts ve Nevis Adaları’nın Saint Kitts adasında beklenmedik formda bir dolu fırtınası yaşandı. Meyyit ve yaralının olmadığı fırtına, maddi hasara neden oldu.
ÇARŞAMBA
* Perulu yerli halklarından Asháninka’ların başkanı Santiago Camilo Contoricón Antúnez, Río Tampo kentinde bulunan konutunda Pazartesi günü uğradığı silahlı taarruz sonucu hayatını kaybetmişti. Bugün, Merkez Selva Yerli Halkları Bölgesel Derneği, Antúnez’in katili bulunana kadar Satipo kentinde kara ve su yollarını abluka altına aldı.
* Kolombiya Ulusal Polis Generali Henry Sanabria’nın, 28 Mart’ta basına verdiği bir röportajda LGBTIQ üyelerine yönelik aşağılayıcı sözleri ve ek olarak, büyük operasyonlara çıkmadan evvel, polislere şeytan çıkarma ayini yaptırdığını açıklaması, ülkede yansılara neden olmuştu. Bugün, Devlet Lideri Gustavo Petro, Sanabria’nın vazifeden alındığını duyurdu.
Henry Sanabria * Bolivya’nın başşehri La Paz’da, eğitim için daha yüksek bütçe talep eden öğretmenlerle polis ortasında çatışma çıktı. Birçok eğitmen gözaltına alındı.
* Honduras Devlet Lideri Xiomara Castro “Ulusal Güvenlik Planı 2” isimli bir proje kararnamesini imzaladı. Kelam konusu kararname, ülkede faaliyet gösteren organize hata örgütlerine karşı, hükümetin sert tedbirler alması ile ilgili.
* Kolombiya Savcılığı, Narkotrafik’ler üzerine araştırmalar yapıp makaleler yazan gazeteci Daniel Coronell’i 2017’de tehdit eden Devlet eski Lideri Álvaro Uribe Vélez’i, mahkemede tabir vermeye çağırdı.
* Şili’de hatalı olduğu tez edilen birini yakalamak için hareket eden güvenlik görevlileriyle kelam konusu kişi ortasında çıkan çatışmada yakalanmaya çalışılan kişinin yanı sıra, üç polis de hayatını kaybetti.
* Nikaragua hükümeti, körler tarafından tanımlanabilecek tipte fatura basılması kararı verdi.
* Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden arkeologlar, Meksika’nın Yucatán yarımadasında bulunan Chichén Itzá arkeolojik sit alanında, Maya Top Oyunu’nda kullanılan, futbola emsal, üzerinde tam bir hiyeroglif buluna bir Taş İşaretleyici keşfettiler.
PERŞEMBE
* Kolombiya’nın Cauca kentine bağlı Toribío belediyesinin La Pila kırsalında yaşayan yerli halk, hatasız bir kişiyi gözaltına almak için gelen 16 ordu mensubunu rehin aldı. Sonrasında ordu yetkilileriyle yapılan görüşmeler sonucu askerler hür bırakıldı ve aranan kişi hakkındaki suçlamalar düşürüldü.
* Peru İçişleri eski Bakanı Daniel Urresti Elera, Kasım 1988’de gazeteci Hugo Bustíos’un öldürülmesinin sorumlularından olduğunun açığa çıkmasının akabinde 12 yıl mahpusa mahkum oldu.
* Brezilya devlet Lideri Luiz Lula da Silva, yaptığı bir konuşmada “dolar kullanmayı bırakıp kendi para ünitelerimiz üzerinden ticaret yapmalıyız” dedi.
* Meksika Temsilciler Meclisi, Ay ve öteki gök cisimlerini “öncelikli gelişme alanları” olarak kabul eden bir maddeyi onayladı.
* Ekvador Cumhuriyeti Güvenlik Bakanı Diego Ordoñez vazifesinden istifa etti.
* Arjantin’in başşehri Buenos Aires’te, Sovyet kozmonot Yuri Gagarin anısına bir fotoğraf standı açıldı.
Yuri Gagarin * Arjantin Sıhhat Bakanlığı, 28 Mart’ta, ülkede dang humması nedeniyle beş kişinin öldüğünü ve 9.000’i aşkın hadiseye rastlandığını açıklamıştı. Bakanlık bugün de hummadan ölenlerin toplam sayısının 14’e ve olay sayısının da 28.235’e yükseldiğini açıkladı.
* Kübalı şair ve müellif Eduardo Rafael Heras León, 82 yaşında hayatını kaybetti. Leon, 2014 Ulusal Edebiyat Mükafatı sahibiydi.
Eduardo Rafael Heras León CUMA
* Brezilya Devlet Lideri Luiz Lula da Silva, Çin’e yaptığı ziyarette Devlet Lideri Xi Jinping ile görüştü. Lula, görüşme sonrasında “Brezilya’nın Çin ile ilgilerini geliştirmesine kimse pürüz olamaz” dedi.
* Meksika’da faaliyet gösteren Pasifik Karteli’nin fentanil laboratuvarlarının yöneticileri olduğu sav edilen César Osvaldo ve José Julián, güvenlik güçlerince yakalandı.
* Meksikalı yetkililer, Veracruz eyaletine bağlı Nuevo Teapa’da bir otoyol üzerinde terk edilmiş bir kamyon içinde 209 göçmen buldu.
* Ekvador Cumhuriyeti’nin Guayaquil kentinde sabaha karşı üç farklı yerde patlama gerçekleşti. Ulusal Polis, meyyit yahut yaralının olmadığı patlamaların şüphelisi olarak bir kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
* El Salvador Devlet Lideri Nayib Bukele’nin ülke çapında organize cürüm örgütlerine karşı başlattığı savaştan ilham alan Restless Games Studio şirketi, bir vidoe oyunu yaratıp piyasaya sürdü.
* Honduraslı tarihçi, şair, müellif ve gazeteci Mario Hernán Ramirez, 89 yaşında hayatını kaybetti. Ramirez, ulusal ve milletlerarası 10 mükafatın sahibiydi.
CUMARTESİ
* Meksika Devlet Lideri Andrés Manuel López Obrador, Devlet Haber Ajansı Notimex’in bugün prestiji ile kapandığını, zira hükümete özel bir haber ajansına artık muhtaçlık olmadığını açıkladı.
* Meksika Devlet Lideri Andrés Manuel López Obrador, bundan sonra ülkenin tüm hudut güvenliğinin ordu tarafından denetim edileceğini söyledi.
* Brezilya Devlet Lideri Luiz Lula da Silva, Birleşik Arap Emirlikleri’ne yaptığı ziyarette; ABD’nin, Ukrayna dahil dünyada yaşanan savaşları teşvik etmeyi bırakması gerektiğini söyledi.
Brezilya Devlet Lideri Luiz Lula da Silva, Birleşik Arap Emirlikleri’ni ziyaret etti. * Ekvador Cumhuriyeti hükümeti, mayıs ayı içinde Çin ile bir hür ticaret muahedesi imzalayacağını açıkladı.
* Arjantin ile IMF, ülke tarihinde yaşanan en berbat kuraklık nedeniyle, ortalarında varılan ekonomik programın şartlarını hafifletme konusunda anlaştı.
PAZAR
* Meksika’nın Cortazar kentinde bulunan La Palma tatil beldesinde silahlı yirmi kişi, ortalarında üç çocuğun da bulunduğu yedi kişiyi öldürüp kaçtı.
* Uruguay’da son 20 yılda mahkum sayısı üçe katlandı ve 15.000’e ulaştı. Her 1000 Uruguay vatandaşından dördü mahpusta ve bu oranla Uruguay; Latin Amerika’da 1., dünyada 12. sırada yer alıyor.
* Arjantin’in Río Negro eyaletine bağlı Bariloche kentinde Fernando Alvez Ferreira isimli bir kişi, çocuklarının taşıyıcı annesi olan Eduarda Santos’u öldürdüğünden ötürü müebbet mahpus cezasına çarptırıldı.
*Jamaika’da, Facey Commodity Ltd. şirketinin 17 çalışanı, 160 milyon dolarlık zimmete para geçirme davasından ötürü tutuklandı. Şirketin başka 13 çalışanı ise kaçak durumda.
*İngiltere’nin sömürge ülkesi Cayman’lı bilim insanı John Paul Clarke, ABD merkezli Universal Hydrogen şirketinin hidrojen yakıt hücresi tahrikini kullanan birinci yeşil havacılık uçuşunun yaratıcısı oldu.
*Venezuela, Çin’in Ay araştırma projesine katılmaya davet ettiği birinci ülke oldu.
*Peru’nun And Dağları bölgesinde arkeologlar 500 yıl önceye tarihlenen bir İnka yapı kompleksi keşfettiler.
Juan Rodríguez Bermejo de Triana Juan Bermejo de Triana’nın kıssası:
İspanya Krallığı, Cristophoro Colombus’un mürettebatından karayı birinci gören denizciye, hayatı boyunca her yıl 10 bin gümüş para verileceğini ilan etmişti. Tam 71 gün süren şiddetli deniz seyahatinin akabinde, La Pinta’nın gece nöbetçisi olan Juan Rodríguez Bermejo de Triana, 12 Ekim 1492 Cuma sabahı saat 02.00’da karayı birinci gören denizci oldu. İspanya’nın Sevilla kentinin Triana kasabasında 1469’da doğan, 23 yaşındaki Bermejo de Triana, yalnızca karayı görmenin değil, 10 bin gümüşlük büyük mükafatın de sahibi olmanın sevinciyle gerisi gerisine “¡Tierra!.. ¡Tierra!.. ¡Tierra a la vista!” (“Kara!.. Kara!.. Kara göründü’..”) diye haykırırken; daha 41 yaşında olmasına karşın romatizmadan gıcırdayan gövdesiyle kamarasından çıkan Colombus, filosundaki üç karavelanın (La Pinta, La Niña ve Santa María) üç güvertesinde birden sevinçle zıplayıp duran, birbirlerine sarılan, gözyaşlarına boğulan mürettebatına bir mühlet buz üzere gözlerle bakıp, sonunda sert bir hareketle elini havaya kaldırıp herkesi sustururak “ben karayı dört saat evvel görmüştüm esasen. Ve Tanrı’dan sonraki şahitlerim de işte burada bulunan Guttieriez ve Sanchez’dir” dedi. Triana dahil, mürettebattan hiçbir gemici; eskinin acımasız korsanı, yeninin Krallığın ‘Özel Koruması’ altındaki “Okyanus Amirali” sıfatlı kaptanına ve eliyle işaretlediği gökteki ve yerdeki ‘şahitleri’ne karşı çıkmaya cüret edemedi. Günlüğüne “Tanrı beni, Yuhanna Vahyi’nde kelam ettiği yeni cennet ve yeni dünyaya Mesih tayin etti” diye yazan koyu dindar Colombus (ki, Cristophoro “Mesih Taşıyıcı” manasına gelir) bugünkü Bahama Adaları (ki, adanın yerlileri olan Taíno’lar buraya, kendi lisanlarında “Guanahani” diyorlardı) olan bölgede, bugün “Watling Adası” olarak isimlendirilen yerde karaya ayak bastığında, yanında getirdiği Rodrigo de Escobedo isimli noterin de onayıyla, öldüğü güne dek Hindistan sandığı bu topraklara İlah ve Krallık ismine el koyduğunu ilan eder. Colombus ve mürettebatının gerçekleştirdiği tüm bu ritüelleri çıt çıkarmadan ve şaşkınlıkla karışık bir hayranlıkla izleyen Taíno’lar ise; gemilerinin içinden atlarının üzerinde çıkan bu adamların, bu birinci Conquistador’ların (Fatih Sömürgen’lerin) efsanelerinde anlatılan ve yüzlerce yıldır bekledikleri rabler olduğunu sanmışlardı. Birebir gün; Hümanizma’nın son, Rönesans’ın birinci temsilcilerinden sayılan, geometri ve perspektif üzerine iki kitap yazan ressam Piero della Francesca, İtalya’da, doğduğu yer olan Borgo Santo Sepolcro’da kör bir adam olarak ölür. Ve sonraki on yıllar boyunca, Latin Amerika’dan İspanya’ya, günümüz karşılığıyla 600 milyar dolarlık altın, gümüş ve güherçile akar. Ve sonraki on yıllar boyunca, keşfedildiği vakitlerde 75 milyon olan Latin Amerika’nın yerli nüfusu; açlıklar, kıyımlar ve salgın hastalıklar sonucu 5 milyona kadar düşer. Juan Rodríguez Pérez de Avecedo Bermejo de Triana ise, ailesini yaşatmak ismine denizciliğe devam eder fakat en nihayetinde; 1535 yılında, Endonezya’nın Maluku Adası’nda, kendini asarak intihar eder.