Kahramanmaraş sarsıntılarında tarihi yapılarımız da maalesef büyük hasar aldı. Bunlardan biri de Hatay Devleti’nin Türkiye’ye katılmadan evvel kullandığı meclis binasıydı. Tarihî süreçte çok farklı maksatlarla kullanılan bu bina ne yazık ki sarsıntıda yıkıldı. Biz artık yalnızca onun tarihini size anlatıyoruz!
6 Şubat tarihli Kahramanmaraş sarsıntılarında birçok tarihi yapıtımız ve binamız maalesef hasara uğradı ya da yıkıldı. Bunlardan biri de tarihte kısa ömrü olan Hatay Devleti’nin tarihi meclis binasıydı. Lakin bu tarihi binayla ilgili tartışmalı çok husus var. Gelin evvel binanın tarihine göz atalım.
1. Dünya Savaşı’nın akabinde Hatay düşman işgaline uğradı. 1921 yılında ise Türkiye ve Fransa ortasındaki mutabakatla birlikte Antakya ve İskenderun’u kapsayan Hatay, özel bir statü ile Türkiye sonları dışında kaldı.
1938 yılına geldiğimizde Hatay’ın özel statüsü için kentte bir seçim yapıldı ve seçimle bir meclis oluşturuldu. Sonrasında “Hatay Cumhuriyeti” ilan edildi ve birinci ve son cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen seçildi. Hatay devleti meclis binası olarak bu binayı kullanıyordu.
1927’de Fransız Mimar Leon Benjuda’nın inşa ettiği bu bina sinema salonuyken meclise dönüştürüldü. Avrupa’da Nazi tehdidinin baş göstermesi üzerine Fransa, askerlerini Hatay’dan çekme kararı alınca meclis, tarihi bir karar verdi ve 23 Haziran 1939’da oybirliğiyle Hatay’ın, Türkiye’ye katılmasını kabul etti.
Valilik tarafından kamulaştırılan bina günümüzde Meclis Kültür ve Sanat Merkezi olarak da kullanılıyordu. Tarih boyunca bina farklı emeller için de kullanıldı. Hatay Devleti’nin meclis binası 1980’li yıllara kadar tekrar sinema salonu olarak işletildi. Hatta köfteci ve künefeci bile oldu.
Meclis binası, 2008’de 20 yıllığına Antakya’da faaliyet gösteren bir şirkete kiralandı. Restore edilen binanın altındaki kısma künefeci açıldı. Künefecinin ismi da “Meclis Künefe” oldu. Bu gelişme Hatay halkının yansısına neden oldu. Halk, meclisin müze yapılmasını istiyordu.
Ne yazık ki Hatay Devleti’nden bugüne miras kalan tarihi meclis binası 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş sarsıntılarında yıkıldı. Umuyoruz Atatürk’ün “Hatay benim şahsi meselemdir” anlayışıyla tekrar Hatay eski günlerine kavuşur.
